GİGDER’in 2021'in son çeyreğini değerlendiren GİGDEKS 3 verilerine göre, bir önceki çeyrekte ortalama 196.037 dolar olan yabancıya birim konut satış fiyatı, 2021’in son çeyreğinde 187.091 dolara düştü.
Gayrimenkul Yurt Dışı Tanıtım Derneği’nin (GİGDER) marka ve pazar araştırma şirketi AGS Global iş birliğiyle hazırladığı ve 2021 yılının Ekim-Kasım-Aralık dönemini kapsayan GİGDEKS 3 verilerine göre, yabancıya konut satış adedi artarken, birim fiyat ise geriledi. Bir önceki çeyrekte 196.037 dolar olan GİGDEKS ortalama birim satış fiyatı, son çeyrekte 187.091 dolara indi. GİGDER tarafından Ocak 2021’de 161.500 olarak tespit edilen ortalama konut satış fiyatı baz değer (100 puan) olarak kabul edildiğinde bir önceki çeyrekte 121,4 baz değerine ulaşan GİGDEKS puanı da böylece son çeyrekte 115,8’e düşmüş oldu.
Düşük faiz–rekabetçi dolar kuru ekseninde oldukça hareketli bir ekonomik gündeme sahip olan yılın son çeyreğinde, kurdaki dalgalanmanın etkileri GİGDEKS verilerine de doğrudan yansıdı. Para biriminin değerlenmesi ile alım gücü yükselen yabancı yatırımcılar, aynı konutu artık daha ucuza mal etmeye başladıklarından dolar üzerinden birim fiyatta düşüş gerçekleşti.
39 GİGDER üyesinin satış fiyatından satış yöntemine ve güncel sektör beklentilerine kadar pek çok soruya yanıt verdikleri GİGDEKS 3 anketi kapsamında “2022 yılında şirketinizin satışlarının ne kadar artmasını bekliyorsunuz?” sorusuna GİGDER üyeleri ‘firma bazında %27,3 artış bekledikleri’ yanıtını verdi. GİGDER üyeleri Türkiye ortalamasının üzerinde bir performans sergilerken, bu beklenti adet bazında sektör genelinde de öngörüldü. Kurda ani dalgalanma ve belirsizlik, satışlarda kısmi olarak olumsuz beklenti yaratsa da konutun artmakta olan getirisi ile hala en güvenli yatırım aracı olması, sektöre ilişkin olumlu beklentilerin korunmasını sağladı.
GİGDEKS kapsamında görüşü alınan GİGDER üyesi firmaların %69,2’si son çeyrekte yaşanan kur hareketliliğinin satışlarını olumsuz etkilediğini ifade ederken, olumlu diyenlerin oranı %18 olarak gerçekleşti. Satışlarının kurdaki dalgalanmadan etkilenmediğini belirtenlerin oranı ise %12,8 ile sınırlı kaldı.
Dolardaki yükseliş, yabancı yatırımcıların değerlenen para birimi ile Türkiye’den konut alma eğilimini artırması yönünden sektörde olumlu karşılandı ancak kurun çok değişken olması ise alıcı nezdinde belirsizlik yarattı. GİGDEKS 3 verisi, iki gün arasında bile yaşanan ani kur değişimlerinin getirdiği öngörülemezliğin satışları olumsuz etkileyebilecek bir faktör olduğunu gösterdi. Satışlarda adet bazında bir düşüş olmasa bile, kur yüksekken konut alan bir yabancı, düşme döneminde yüksek fiyattan aldığı gerekçesiyle zaman zaman alımı iptal etmek isteyebiliyor.
GİGDER üyeleri özellikle gayrimenkul ekspertiz sistemindeki sorunların aşılmasıyla birlikte bir sonraki çeyreğe daha ümitli bakıyor. GİGDEKS 3 verilerine göre, bir sonraki çeyrekte adet ve ciro bazında satışlarının artmasını bekleyenlerin oranı, ikinci çeyrekte %91, üçüncü çeyrekte %36,7 iken, yılın son çeyreğinde yeniden yükselişe geçerek %58,9 seviyesine ulaşmış durumda.
Merkez Bankası tarafından 2021 yılı Aralık ayında yayınlanan Ekim ayı konut fiyat endeksine göre, konutta toplam getirinin yıllık bazda %45,11 olması da olumlu beklentileri artırdı. Geriye dönük 11 yıllık dönemin ortalamasına bakıldığında İstanbul’daki konut yatırımlarının yıllık toplam getirisi, %19,72 ile dolar, euro, mevduat gibi finansal yatırım araçlarının getirilerinden daha yüksek oranda gerçekleşti. Türkiye’de gayrimenkul, güvenilir ve düzenli getirisiyle hem yerli hem yabancıların gözde yatırım aracı konumunda ve dünyada da güvenli bir liman olarak öne çıkıyor. Bu veriler her şeye rağmen sektörün güvenini tazeliyor.
