Gayrimenkul Yurt Dışı Tanıtım Derneği (GİGDER) marka ve pazar araştırma şirketi AGS Global ile yabancıya konut satış endeksi GİGDEKS’in 2022 yılının ikinci çeyrek dönemini inceleyen 5’inci araştırmasını yayınladı. 44 GİGDER üyesi firmanın katılımıyla gerçekleştirilen GİGDEKS 5’e bu dönemin ana gündemi olan ‘vatandaşlık karşılığı gayrimenkul yatırım bedelinin 250 bin dolardan 400 bin dolara yükseltilmesi düzenlemesi’ damga vurdu. Düzenleme henüz yürürlüğe girmeden önce talebin erkene çekilmesi, GİGDEKS 5’te de hızlı bir yükseliş yarattı.
Buna göre bir önceki çeyrekte 115,9 olan endeks değeri, 2022 yılının Nisan, Mayıs ve Haziran dönemini ifade eden ikinci çeyreğinde 134,7 ile ilk günden bu yana en yüksek seviyesine erişti. Bir önceki çeyrekte 187.175 dolar olan birim başına satış fiyatı da bu çeyrekte ilk kez 200 bin dolar barajını geride bıraktı ve 217.642 dolar olarak gerçekleşti.
2022 yılının ikinci çeyreğinde gündeme gelen ve yatırım karşılığı T.C. vatandaşlığına erişim bedelinin 400 bin dolara yükseltilmesi kararı, araştırmaya katılan sektör temsilcilerinin %50’si tarafından olumsuz karşılandı. Düzenlemeyi temsilcilerin %47,2’si ise olumlu buldu.
Düzenlemenin olumlu olduğunu düşünen GİGDER üyelerine göre, vatandaşlık için satın alım bedelinin 400 bin dolara yükseltilmesi, markalı konut üreticilerini ve nitelikli gayrimenkul şirketlerini güçlendirecek. Yeni değerin makro-ekonomik şartlara ve büyük kentlerdeki konut fiyatlarına uygun bir yaklaşım olduğunu dile getiren üyeler, düzenleme ile sektörün toplam cirosunun ve birim satış fiyatlarının olumlu etkileneceğini, Türkiye’ye yönelen yatırımcı portföyünün kalitesinin ve T.C. Vatandaşlığı’nın prestijinin artacağını öngörüyor.
Düzenlemeyi %50 çoğunlukla ‘olumsuz’ bulan üyeler ise değerin yükselişiyle diğer ülkelere karşı rekabetçiliğin azalacağına, yatırımcıların farklı destinasyonlara yöneleceğine inanıyor. Makro kırılganlıkların sürdüğü bir dönemde satışların olumsuz etkilenebileceğini dile getiren üyeler, sık sık regülasyon yapılmasının yabancı yatırımcıyı ürküteceğini belirterek “Sert bir geçişten ziyade, kademeli bir artırım yapılabilirdi” diyor.
Benzer bir eğilim mahallelerin yeni ikamet başvurusuna kapatılması konusunda da geçerli. Araştırmaya katılan sektör temsilcilerinin %47’si “Mahallelerin yeni ikamet başvurusuna kapatılması hakkında görüşünüz nedir?” sorusunu ‘olumlu’ yanıtlarken, %50’si ise ‘olumsuz’ yanıtladı. Başka bir deyişle her 2 katılımcıdan 1’i bu uygulamayı ‘olumsuz’ olarak değerlendirdi.
GİGDEKS 5’te bir önceki çeyrekte yabancıya satıştan yana çok umutlu olan ve bu çeyrekte umutlarının karşılığı rakamlara yansıyan sektör temsilcilerinin bu yöndeki eğilimi ise zayıflamış gözüküyor. Buna göre 2022 yılının ilk çeyreğinde %90’ı aşan “satışlar artacak” ifadesi, 2022 yılının ikinci çeyreğinde %45’lere kadar gerilemiş durumda.
